Wat kan een levenseindedoula doen?

VOORBEELDEN VAN WAT EEN LEVENSEINDEDOULA KAN DOEN:

  • Naast iemand zitten, alleen maar luisterend, zonder oordeel proberen uit te vinden wat HIER en NU het meest gewenst is. In samenspraak met de naasten zoeken naar wat het best passend is. Helpen met issues als vergeving komen geregeld boven. Soms willen mensen bv. nog een brief schrijven of persoonlijk iets uitspreken.
  • De stilte laten spreken om te komen tot innerlijke vrede en een gevoel van veiligheid om bijvoorbeeld angst los te kunnen laten.
  • Ook kunnen visualisaties, geleide meditaties of ademhalingsoefeningen ingezet worden. Op andere momenten kun je muziek, aromatherapie of een hand- of voetmassage inzetten ter ontspanning of afleiding van pijn en stress.
  • Wat heeft iemand nodig in zijn directe omgeving om zich prettig te voelen?
    Een nachtkastje vol medicijnen is wel praktisch, maar iemand kijkt waarschijnlijk liever tegen wat foto’s, bloemen, een beeldje aan. Zoveel mogelijk een eigen plekje creëren kan heel prettig zijn: Als het kan “sacred space” honoreren.   
  • De doula kan als een soort van vriend voelen, waar je je vertrouwd en comfortabel mee kunt voelen. Juist omdat het contact langdurig kan zijn/worden en er alle ruimte is om dat in te vullen naar eigen behoeften. De doula hoeft zich niet actief bezig te houden met zorgtaken, administratieve rompslomp, die sommige beroepen nu eenmaal met zich meebrengen.
  • Ook met de familieleden kan een band ontstaan. Ook zij kunnen hun angsten, zorgen, maar ook boosheid, verbittering of andere gevoelens die ze ervaren, makkelijker neerleggen bij een vreemde. Je kunt een familiegesprek stimuleren.
  • Door in alle rust met elkaar terug te blikken op het leven, kan er veel afgerond worden. De (familie-) verhalen kunnen desgewenst vastgelegd gaan worden, op schrift, op audio of camera. Foto’s kunnen van grote waarde zijn. Evt. kunnen deze onderdeel worden van een afscheidsceremonie.
  • Veel ziekenhuisbezoeken maken een rijschema prettig. In de laatste fase is het goed dat er schema’s voor bezoek etc. komen; schema’s voor het waken wellicht. Wie houdt de buitenwereld op de hoogte van de stand van zaken, die dagelijks wisselt? Ook hierin kan de doula een faciliterende rol spelen. Als er al anderen zijn, is dat uitstekend en zal de doula zich terughoudend opstellen.
  • Is er nog een grote wens, die wellicht toch nog in vervulling kan gaan?
  • Soms is er grote behoefte om nog iemand te zien of te spreken; de doula zal desgevraagd alles in het werk stellen om dat te regelen. Wellicht is een skype-contact of een telefoongesprek (al of niet in een privé-setting) het meest haalbare, maar eerst moet de wens geuit zijn om verder te kunnen kijken naar de mogelijkheden. In de tijd van Corona zijn we met elkaar inventiever geworden in het zoeken naar wat nog wel kan. Een kaart sturen, al of niet met foto, iets inspreken, iemand dichtbij halen door zijn of haar kledingstuk te dragen, de geur op te snuiven, een flesje van het lievelingsparfum aan te schaffen.
  • Met elkaar kunnen er stappen worden gezet om allerlei zaken alvast te regelen, zoals de uitvaart, de afhandeling van administratieve zaken, verdelen van spullen, overdracht van wachtwoorden etc. De doula kan hierin faciliteren.

Gesprekken zullen er geregeld zijn, terugblikkend op het leven. Op spijt, unfinished business, op dromen… Een open gesprek, zonder vooropgestelde agenda, met ruimte voor wat zich maar aandient. Het kan ook een wat meer gestructureerder gesprek worden, het zgn. levenseindegesprek. Dat kan zelfs opgetekend en uitgewerkt gaan worden in een mooie vorm, bv. door de doula; het kan ook opgenomen worden op audio of video, en zo een mooie herinnering vormen of onderdeel zijn van bv. de afscheidsceremonie.

Werken met encaustic art o.l.v. Marieke Stolk van Stralend en Vrij; foto’s van Erna Schuppert-ten Pas van Liefdevolle Afscheidsfotografie.nl

© Jetty Oosterman | Website door Quist ICT