In oktober 2024 verschijnt er een interview in ‘Happinez’ over het werk van een levenseindedoula. Samen met twee anderen mag ik daar wat over vertellen.

Podcast met Rolien Scheepbouwer van “de Veerkrachtige Vrouw”, eind 2023. over mijn loopbaan, de RE-training, Twin Flames etc. https://www.youtube.com/watch?v=BK72YT3jBtQ

Podcast met Monique Schmink over mijn werk en mijn leven: https://open.spotify.com/episode/3CFcaL2ECLlMF6acFCrPF0?si=jdztvGEhSh6-iPocxd0Z5A&fbclid=IwAR1RCdXfF9B4Fboob-KDqqSzweX8oTsNca00xZrT-tHAlhHLOt3Gyo5j73s&nd=1

In het boek “Manuscript der Kroonjuwelen” van Gerda Duin van Vrouw en Verbinding heb ik als een van de 25 vrouwen een eigen hoofdstuk. Ook in het 10-jarig Jubileumnummer van Vrouw en Verbinding heb ik een artikel over de doula, bij de doulakaart uit het deck “de Sleutelbewaarder”. Beiden zijn ook aanwezig in de training.

 

 

Een kleine bijdrage aan de Margriet Extra van februari 2022

 

       

Artikel in het Algemeen Dagblad:

https://www.ad.nl/werk/ik-zie-in-deze-baan-elke-dag-waar-het-nu-echt-om-draait-in-het-leven~a906a950/

Wat doet een… levenseinde doula

Wie ons banenlandschap bekijkt, ziet bijzondere functies voorbijkomen. Een fieldservice-engineer, een lab-technician of een assemblagemedewerker: we hebben ze blijkbaar hard nodig, maar waarvoor en waarom? In deze serie vertelt elke week iemand over zijn of haar beroep. Vandaag: Jetty Oosterman (65), levenseindedoula uit Terwolde.

 Wat doe je als levenseinde doula precies?

,,Ik begeleid mensen die in de laatste fase van hun leven zitten. Maar wat ik precies doe is per persoon verschillend. Ik weet van tevoren niet hoe mijn takenpakket eruitziet. De ene wil dat je meegaat naar ziekenhuisafspraken, maar er zijn ook mensen die een groot geheim willen delen. Zoals een buitenechtelijk kind of een issue in de familie. Het is alles wat iemand nodig heeft dat de medische zorg niet kan bieden. Dat maakt dit beroep zo uniek.’’

Dan zul je vast veel emotionele verhalen horen

,,Er vallen veel muren weg als mensen beseffen dat ze in hun laatste fase zitten. Als doula ga je niet alleen mee in het verdriet, maar ook in een droom. Wat kan er nog wel. Je ziet mensen soms helemaal opbloeien. Het maken van een verbinding met mensen is zo mooi. Een ander deel van je werk kan ook een stuk relatietherapie zijn. Het leven van twee mensen staat na de diagnose soms ineens on hold. Eerst ging je nog alle twee je eigen gang, maar als je uit het niets 24 uur met elkaar opgescheept, kan dat problemen geven. Dan is het heel mooi als je een brug tussen kunt vormen.’’

Hoe ben je begonnen?

,,Ik sprak al vaker op begrafenissen namens nabestaanden. Dan werd ik ingeschakeld door een uitvaartondernemer. De laatste jaren merkte ik dat mensen mij al in een vroeger stadium benaderde. Ze vroegen me of ik bij hen kwam als ze niet meer lang te leven hadden. Toen kwam ik erachter dat een end of life doula al bestond ik Amerika. Ik heb vervolgens diverse trainingen gevolgd en nu is het mijn missie om dit nieuwe beroep op de Nederlandse kaart te zetten.’’

Hoe is het als je iemand een tijd zo intensief begeleid en die persoon is er dan niet meer?

,,Dat is heel heftig. Dat voelt bijna alsof je een dierbare vriend hebt verloren. Je bouwt echt een band met iemand op. Na het overlijden van iemand is het belangrijk dat je een persoon hebt waarmee je dat kunt delen. Een partner, collega of een vriend. Dat is wel zo prettig.’’

 

Ben als doula elke dag bij iemand?

,,Het is geen baan van veertig uur in de week. Dat gaat niet, ook emotioneel niet. Levenseinde doula zijn is iets wat mensen erbij doen. Je hoeft dan ook niet altijd beschikbaar te zijn. Het is erg wisselend.’’

 Werk je veel met oudere mensen?

,,Het is voor alle leeftijden. Ik kom vooral bij mensen, en dat zijn vaak vijftigers en zestigers, die bewust in het leven staan en bewust uit het leven willen gaan. Niet iedereen zal behoefte hebben aan een levenseinde doula. Maar we zijn er voor die mensen die dat wel hebben. Daarbij is het wel belangrijk dat we een klik hebben. De mensen met wie je werkt kiezen heel bewust voor jou.

Wat vind je het mooiste aan je werk?

,,Dat je er steeds aan wordt herinnert waar het nou om draait in het leven. Het kan van het ene op het andere moment afgelopen zijn. Dat heb ik zelf onlangs ook meegemaakt. In mei had ik corona en lag ik op de intensive care. Ik zat echt dicht bij de dood, al voelde ik ook dat het kennelijk mijn tijd nog niet was. Dat maakt je heel bewust van wat het belangrijkste in het leven is.’’

En wat is het lastigst?

,,Wat ik persoonlijk heel lastig vind als iemand in een slachtofferrol blijft hangen. Als iemand in die rol zit, kan je die niet bereiken. Die persoon staat dan nergens voor open. Doula zijn is diep mensenwerk. Het is lastig, maar ook prachtig.’’

Wil je dit ook na je pensioen blijven doen?

,,Absoluut. Al denk ik niet in termen als pensioen. Ik zie dit als mijn nieuwe missie. Ik word heel blij van dit werk. Daarnaast kan ik zelf mijn dagen inplannen, wat ook heel prettig is. Dit is een bijzonder vak. Dat wil ik nog lange tijd blijven doen.’’

 

*****************************************************************************************************************************

Artikel op Linda.nl: https://www.linda.nl/persoonlijk/levenseinde-doula-jetty-oosterman/

Jetty Oosterman is levenseinde doula: ‘We zijn niet genoeg met de dood bezig’

Als levenseinde doula begeleidt Jetty Oosterman mensen in de laatste fase van hun leven. Vaak vijftigers of zestigers die ziek zijn en te horen hebben gekregen dat ze niet veel tijd meer hebben.

Aan LINDA.nl vertelt ze over het werk dat haar zelf regelmatig nog raakt.

“Als levenseinde doula heb ik geen vast takenpakket”, vertelt Oosterman. “Ik zorg ervoor dat de laatste levensfase zo prettig mogelijk is. Het is flexibel en ik weet van tevoren nooit wat iemand precies van mij verwacht.”

Het zijn doorgaans geen bejaarden die aankloppen voor de hulp van Oosterman, maar vijftigers of zestiger die te horen hebben gekregen dat ze niet lang meer zullen leven. En het zijn vrijwel altijd mensen met een rugzakje. “Mensen die eerder in hun leven zijn geconfronteerd met de dood doordat ze een kindje zijn verloren of zijn wakker geschud door het overlijden van een leeftijdsgenoot.”

Die mensen voeren een intakegesprek met Oosterman. Heeft ze een klik met de cliënt, dan helpt ze waar mogelijk. “De een wil dat je meegaat naar de ziekenhuisafspraken, de ander wil een groot geheim delen wat nog nooit met iemand gedeeld is: een kind waar niemand het bestaan vanaf weet of een buitenechtelijke relatie. Het kan zijn dat ik de schaduwweduwe of -weduwnaar op de hoogte moet houden van de ontwikkelingen. Ik heb contact met dierbaren en spreek op uitvaarten.”

Een naderend einde zorgt ook vaak voor spanning in de relatie. “Dan wil de een dat de ander er alles aan doet om op te knappen: chemokuren, medicatie. Terwijl de ander vindt dat het klaar is en niet meer wil. Zeker als daar niet over gesproken wordt, is dat lastig. Ik vind het prachtig als het mij lukt om die mensen weer te verbinden.”

Ze vervolgt: “Ik heb vaker gehoord dat mensen zeiden: ‘Als je relatie niet goed is, stop er dan mee.’ De relaties van bijna stervenden die niet heel goed waren, kwamen enorm onder druk te staan door de aankomende dood. Die persoonlijke verhalen hebben mij aan het denken gezet en ervoor gezorgd dat ik uiteindelijk zelf ook een punt achter mijn huwelijk heb gezet. Het was niet slecht, maar niet vervullend genoeg voor de komende dertig jaar.”

Onlangs organiseerde de levenseinde doula een avond voor de dierbaren van een vrouw die had gekozen voor euthanasie. “Ze had iedereen die belangrijk voor haar was uitgenodigd. Er werd koffie en wijn gedronken, gelachen en veel gehuild. Ik was uitgenodigd om de uitvaartspeech alvast vorm te geven. De volgende ochtend zou de euthanasie plaatsvinden, maar in de nacht na die bijeenkomst sliep ze zelf in. Zó bijzonder.”

De dingen die ze meemaakt, beroeren haar. Soms, als ze ’s avonds op de bank zit, pinkt ze een traantje weg. “Het zou niet goed zijn als het me niet meer zou raken, maar natuurlijk wen je er ook aan. Je moet stevig in je schoenen staan en goed voor jezelf zorgen. Dat doe ik.”

Oosterman keek de dood onlangs zelf in de ogen. “Ik kom net uit het ziekenhuis. Heb met corona op de intensive care gelegen. Nog nooit was ik zo dichtbij de dood. Dat doet wat met je. Het verandert je. Ik vond het bijzonder om te merken dat ik niet bang ben voor het einde. Deze ervaring heeft invloed op mij, maar zal dat ook hebben op mijn werk.”

Terwijl ze thuis herstelt, vertelt ze: “We zijn niet genoeg met de dood bezig. Het zou mooi zijn als het een groter onderdeel van ons leven wordt. Als we het bespreekbaar kunnen maken. Dat kan de angst wegnemen en ingewikkelde situaties voorkomen. Sommigen praten hier nooit over, begraven hun moeder maar blijven met een schuldgevoel achter. Had ze niet liever gecremeerd willen worden? Een voorval als dat met voetballer Christian Eriksen, die gereanimeerd moest worden op het voetbalveld, kan de aanleiding zijn voor een gesprek zijn. Pak het moment als het daar is.”